Utente:Vengo dalla Luna/Sandbox/Oranjehotel

Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.
Vai alla navigazione Vai alla ricerca
Nationaal Monument Oranjehotel
Porta originale d'ingresso dell'Oranjehotel
Localizzazione
StatoBandiera dei Paesi Bassi Paesi Bassi
ProvinciaOlanda Meridionale
LocalitàL'Aia
IndirizzoVan Alkemadelaan 1256, Scheveningen
Informazioni generali
CondizioniIn uso
Inaugurazione1919
Usocarcere
Realizzazione
ProprietarioStato dei Paesi Bassi


Het Oranjehotel was de bijnaam van de Polizeigefängnis in het huis van bewaring in Scheveningen gedurende de Tweede Wereldoorlog.

Tussen 1940 en 1945 zaten ruim 25.000 mensen gevangen in het Oranjehotel. De meerderheid was gearresteerd wegens verzet, ongehoorzaamheid of uitingen van onvrede met de Duitse bezetter. Daarnaast zaten er Joden, Jehova's Getuigen, Roma en Sinti en mensen die waren gearresteerd wegens economische delicten opgesloten, zoals diefstal en zwarthandel. Velen werden veroordeeld tot straffen in Duitse kampen of gevangenissen. Ook werden ruim 250 gevangenen ter dood veroordeeld en op de nabijgelegen Waalsdorpervlakte gefusilleerd. De naam Oranjehotel dateert uit het begin van de Duitse bezetting en wordt sindsdien gebruikt als eerbetoon aan de vele daar opgesloten verzetsmensen.

Inwijding van Doodencel 601 als plek van herdenking, in 1946

Voorgeschiedenis[modifica | modifica wikitesto]

Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog werd in de tuinen van de Bijzondere Strafgevangenis in Scheveningen een cellenbarak gebouwd. Door de toenemende smokkel en criminaliteit was er een tekort aan cellen en als tijdelijke oplossing werd gekozen voor een gelijkvloerse cellenbarak, bestaande uit 500 eenpersoonscellen. De grootte van de cellen voldeed niet aan de standaard van die tijd en de voorzieningen waren beperkt.

Van 1919 tot 1940 diende de cellenbarak van de Scheveningse gevangenis als huis van bewaring voor kleine criminelen. Na de Duitse inval van 10 mei 1940 werden er Duitse krijgsgevangenen, NSB'ers en Rijksduitsers, die gevangengenomen waren tijdens de gevechten in en om de Residentie, opgesloten. Na de capitulatie van Nederland namen de nazi's de gevangenis over.

Oorsprong van de naam Oranjehotel[modifica | modifica wikitesto]

De naam Oranjehotel werd eind 1940 al voor het eerst gebruikt en werd op 8 maart 1941 genoemd in de illegale krant De Vrije Pers en op 10 mei 1941 in Vrij Nederland. Onder de Nederlandse bevolking werd al snel bekend dat in de Scheveningse cellenbarak veel leden van verzetsgroepen en andere principiële tegenstanders van de Duitse bezetter gevangenzaten. Oranje, de naam van de Nederlandse koninklijke familie, was hét symbool van het verzet tegen de Duitse bezetter. Uit deze beginperiode dateert ook het bekende anonieme gedichtje, dat sinds 1941 de ronde deed en op de gevangenismuren werd opgehangen:[1]

Template:Citaat

Ook verwijst de naam vermoedelijk naar het Hotel d'Orange, een hotel dat aan de Boulevard van Scheveningen lag en dat veelal ook met de Nederlandse benaming Oranje-Hotel werd aangeduid. Het Hotel d'Orange werd in de oorlogsperiode 1940-1945 zwaar beschadigd en werd begin jaren vijftig afgebroken.

1940-1945[modifica | modifica wikitesto]

Na de capitulatie van Nederland werd het hoofdgebouw van de Scheveningse gevangenis door de Duitse bezetter in gebruik genomen als Deutsches Untersuchungs- und Strafgefängnis en Kriegswehrmachtgefängnis. Vanwege de Duitse vrees voor een mogelijke geallieerde landing op de kust van Scheveningen, werden deze twee eind juni 1942 verplaatst naar Utrecht. In november 1940 nam de Duitse politie de cellenbarak van de Scheveningse gevangenis in gebruik als Polizeigefängnis (Politiegevangenis): 'Het Oranjehotel'. Het was een huis van bewaring voor arrestanten van de Duitse politie, de Sipo-SD (Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst).

Cel 601 in het Oranjehotel

Leiter[modifica | modifica wikitesto]

Hans Schweiger, bijgenaamd 'das Plurschwein', een van de Duitse Leiter en bewakers van het Oranjehotel

Het Oranjehotel stond onder beheer van de Sipo-SD, maar het dagelijkse bestuur was in handen van een Leiter. Deze directeursfunctie werd aanvankelijk ingenomen door Duitse politie-inspecteurs, later door lage officieren van de SS. De Leiter had veel invloed op het dagelijks leven in het Oranjehotel. Hij bepaalde de rechten en de beperkingen van de gevangenen. Elke directeur drukte zijn eigen stempel op het gevangenisregime.

In 1940 was Harry Harder, een beambte van de Kriminalpolizei, commandant. Harder werd in februari 1941 opgevolgd door SS-onderofficier Hans Schweiger. Binnen korte tijd bracht Schweiger een koerswijziging door en verharde het regime. Tegelijkertijd verstevigde de Sipo-SD zijn greep op het Oranjehotel en werd het Nederlandse personeel grotendeels door SS-bewaking vervangen. Twee maanden daarna werd Hans Joch boven Schweiger aangesteld, die aanbleef als ondercommandant. Onder het bewind van Joch verbeterde de leefkwaliteit van de gevangenen. Dit veranderde nadat Willy Boy in juni 1942 de leiding van het Oranjehotel in handen kreeg. Boy was vaak afwezig, waardoor in feite Schweiger weer de dagelijkse leiding in handen kreeg. Hij had een bijzonder slechte reputatie. Onder de gevangenen had Schweiger de bijnaam “das Plurschwein”. Historicus Lou de Jong omschreef hem als 'een brood-Nazi en bovendien corrupt, een felle antisemiet en een bruut'. Onder Schweiger kregen gevangenen niet meer dan het absoluut minimum aan eerste levensbehoeften. De gevangenen werden onder zijn leiding onderworpen aan vernedering, mishandeling en marteling.[2][3] Na een korte periode waarin vermoedelijk de leiding in handen lag van de Sipo-SD, tussen juni 1944 en april 1945, nam Schweiger in april 1945 de functie van Leiter weer in.

Gevangenen[modifica | modifica wikitesto]

Het Oranjehotel speelde een belangrijke rol in de vervolging van de verschillende vormen van verzet in bezet Nederland. In de cellen van de Scheveningse gevangenis zaten mensen uit alle lagen van de bevolking: militairen, studenten, arbeiders, kunstenaars, ambtenaren, politici, geestelijken - mannen, vrouwen en kinderen. Ze waren afkomstig uit het hele land. De meerderheid was gearresteerd wegens verzet of uitingen van burgerlijke ongehoorzaamheid. In het bijzonder tot begin 1941 hadden politieke gevangenen de overhand in het Oranjehotel. Daarnaast was de gevangenis een doorvoerplaats voor gevangenen die waren opgepakt vanwege hun etniciteit, levensbeschouwing of seksuele geaardheid. Ook zaten in het Oranjehotel economische criminelen vast: dieven, illegale slachters en zwarthandelaren die het distributiesysteem overtraden.

De eerste grote groep verzetsmensen die er eind 1940 werd opgesloten, waren leden van de Geuzengroep. Meer dan honderd Geuzen zaten tegelijkertijd in het Oranjehotel. Vijftien van hen, en drie Februaristakers, werden op 13 maart 1941 op de Waalsdorpervlakte gefusilleerd (de befaamde 'Achttien Doden' waar Jan Campert zijn gedicht over schreef). Daarna kwamen er op 2 april 1941 47 leden van de Stijkelgroep[4] en vanaf begin juni 1941 een nog groter aantal communisten en vele andere politieke gevangenen.

Sommige gevangenen werden tijdens de verhoren gemarteld om ze te laten spreken. Verantwoordelijk hiervoor waren de Sicherheitsdienst, waarvan 'de doctor' Ernst Knorr berucht was om zijn vergaande technieken, en leden van de Haagse gemeentepolitie. Er zijn verschillende mensen doodgemarteld of vermoord in het Oranjehotel, zoals Pieter Philippus van den Berg (communist) op 29 augustus 1940, Sjaak Boezeman (de Geuzengroep) op 9 januari 1941 en Herman Holstege (communist) op 2 september 1941.

In totaal hebben tijdens de bezetting ruim 25.000 mensen vastgezeten in het Oranjehotel.[5] Zij werden gearresteerd door de Duitsers vanwege uiteenlopende daden van verzet of Deutschfeindlichkeit, van het luisteren naar Radio Oranje tot het plegen van aanslagen tegen Duitsers en economische criminaliteit. Na behandeling van hun zaak door de nazi’s werden sommigen vrijgelaten, maar vele duizenden werden veroordeeld tot langdurige verblijven in de Duitse kampen of tuchthuizen. Ruim 250 terdoodveroordeelden zijn vanuit het Oranjehotel op de Waalsdorpervlakte gefusilleerd.

Na 1945[modifica | modifica wikitesto]

Op 6 mei 1945 kwamen de eerste gevangenen uit het Oranjehotel vrij. Na vertrek van de laatste gevangenen werd de Scheveningse gevangenis een Centrale Bewaarplaats voor Politieke Gevangenen. Er werden mensen opgesloten die hadden samengewerkt met de Duitse bezetter en het naziregime, onder wie NSB-leider Anton Mussert, Meinoud Rost van Tonningen en Max Blokzijl. Ook kwam Ernst Knorr hier terug, nu niet als verhoorder maar als gevangene. Majoor E.P. Weber was commandant van het voormalige Oranjehotel. In 1949 werd de cellenbarak weer in gebruik genomen als 'gewoon' huis van bewaring.

Verzetsman Eduard Veterman schreef na de bevrijding het toneelstuk Oranje Hotel, waarvan 150 voorstellingen gespeeld werden.

Stichting Oranjehotel[modifica | modifica wikitesto]

Een aantal ex-gevangenen, het Nederlandse Rode Kruis en het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie richtten op 24 juni 1946 het Comité Oranjehotel op. Zij besloten in het Oranjehotel 'een blijvende herinnering aan te brengen (...) in de vorm van een monument of gedenkplaats en enkele dodencellen te bewaren als een soort bedevaartplaats'. Het door hen gerealiseerde Monument Oranjehotel bestaat uit 'Doodencel 601', 'het Poortje', de gedenkplaat 'Zij waren eensgezind' en de 'Doodenboeken'. Om het Monument Oranjehotel te beheren richtten zij op 6 mei 1947 de Stichting Oranjehotel op, die na oplevering van het monument en de Cel 601 tevens jaarlijks een herdenking is gaan organiseren.[6] De afgelopen jaren heeft de Stichting zich ingezet voor het behoud en de renovatie van het Oranjehotel als een authentiek monument. Dit resulteerde in een publiek toegankelijk Herinneringscentrum, waarin met een vaste tentoonstelling de verhalen van de gevangenen worden verteld. De stichting heet sinds 2021 Stichting Nationaal Monument Oranjehotel.[7] (afgekort: Stichting NMOranjehotel).

Cel 601[modifica | modifica wikitesto]

Een aantal cellen in de middelste gang van het Oranjehotel, de D-gang, werd gebruikt als dodencellen. Hier wachtten terdoodveroordeelden op het bevel om door het Poortje naar de vrachtwagen te lopen die hen naar de Waalsdorpervlakte zou brengen. Deze gevangenen stonden onder een minder streng regime. Ze kregen soms wat te roken, mochten bezoek ontvangen van een dominee of priester en afscheidsbrieven schrijven. Meerdere van deze afscheidsbrieven zijn bewaard gebleven en in het Nationaal Monument Oranjehotel te zien.

Cel 601 is in oorspronkelijke staat behouden. De muren tonen de authentieke inscripties van de gevangenen, waarmee hoop, angst en verlangen naar huis werden geuit. Er is een bed, krukje, klaptafel, kapstok, houten plankje en Kübelton (waar de gevangenen hun behoeften op moesten doen). Cel 601 vormt de kern van het Nationaal Monument Oranjehotel. Tijdens de jaarlijkse herdenking leggen honderden mensen bloemen bij Cel 601.

In 2020 ontdekten vier studenten van de TU Delft op een muur in het Oranjehotel inscripties van Daniël de Blocq van Scheltinga. Het gaat om teksten die hij in de maanden na zijn arrestatie in de muur van Cel 601 kerfde. Nog nooit werd een naoorlogse tekst van nazisympathisanten of collaborateurs ontdekt.[8]

Gedenksteen Zij waren eensgezind in de buitenmuur van het Nationaal Monument Oranjehotel (beeldhouwer: Albert Termote)

Het Poortje[modifica | modifica wikitesto]

Poortje en plaquette aan de Van Alkemadelaan

Aan de Van Alkemadelaan bevindt zich, naast een grote poort, een kleine poort in de buitenmuur. Door deze kleine poort werden de terdoodveroordeelden naar buiten gevoerd om op de Waalsdorpervlakte te worden geëxecuteerd.

Naast de deur is in 1949 een plaquette geplaatst ter nagedachtenis aan allen die hier weggevoerd werden naar de Waalsdorpervlakte. De tekst op de plaquette is van oud-gevangene, hoogleraar en auteur Nico Donkersloot (pseudoniem: Antonie Donker) en luidt:

1940 - 1945
GEDENK HUN LAATSTE GANG
DOOR DEZE LAGE POORT,
HUN LEVEN
VOOR VRIJHEID EN VOOR RECHT GEGEVEN.
ZET HUN STRIJD VOORT.

Template:Clearboth

Een van de vier Doodenboeken die in het Nationaal Archief worden bewaard


Doodenboeken en Gedenkboek[modifica | modifica wikitesto]

De Doodenboeken zijn vier banden met foto’s en levensbeschrijvingen van 734 verzetsmensen die tijdens of na hun verblijf in het Oranjehotel zijn omgekomen. De Doodenboeken zijn kort na de oorlog samengesteld op basis van informatie over oud-gevangenen van het Oranjehotel die toen verzameld kon worden. De gegevens zijn verre van compleet, maar de boeken vormen een indrukwekkend monument voor de gevallenen. Ze zijn in bewaring gegeven bij het Nationaal Archief en digitaal te raadplegen.[9] Sinds september 2019 is een van de Doodenboeken in de vaste tentoonstelling van het Nationaal Monument Oranjehotel te zien. Tijdens de jaarlijkse herdenking worden de boeken in Cel 601 gelegd.

Naast de Doodenboeken werd vlak na de oorlog door majoor E.P. Weber het Gedenkboek van het Oranjehotel samengesteld. Dit als eerbetoon aan alle mannen en vrouwen die in het Oranjehotel gevangen hadden gezeten. In het Gedenkboek legde Weber een groot aantal inscripties vast, die hij op de muren van de cellen tegenkwam. Ook riep hij oud-gevangenen op hun ervaringen op te schrijven en de reacties op zijn oproep vormden de basis van het Gedenkboek. Aan het eind van het boek is tevens een lijst met namen van gevangenen. Deze lijst is echter verre van compleet. Gedetailleerde lijsten van gevangenen van het Oranjehotel zijn niet beschikbaar. Kort voor het einde van de oorlog zijn de archieven van de gevangenis grotendeels door de Duitsers vernietigd.

Jaarlijkse herdenking[modifica | modifica wikitesto]

In de voormalige kerkruimte, tegenwoordig in gebruik als sportzaal, vond tot 2016 jaarlijks de Herdenking Oranjehotel plaats.

Sinds 1946 wordt op de laatste zaterdag van september of de eerste zaterdag van oktober de jaarlijkse herdenking gehouden. Tijdens de herdenking wordt een herdenkingsrede uitgesproken door een prominente Nederlander en wordt eer betoond aan de gevangenen van het Oranjehotel tijdens een stille gang langs Cel 601. De herdenking wordt ieder jaar door zo’n 400 mensen bijgewoond, onder wie vertegenwoordigers van de Staten-Generaal, de regering, de stad Den Haag, de provincie Zuid-Holland en vele organisaties van oud-gevangenen.

Herinneringscentrum Oranjehotel[modifica | modifica wikitesto]

Sinds 2009 is de Scheveningse cellenbarak, het voormalige Oranjehotel, niet meer in gebruik voor detentie. Gezien het historische belang van de cellenbarak maakte de Stichting Oranjehotel plannen om Cel 601 te behouden en open te stellen voor publiek. In samenwerking met de Rijksgebouwendienst en het Ministerie van Veiligheid en Justitie werd een ontwerp gemaakt voor een herinneringscentrum, waarvan de uitvoering in 2016 ondertekend is.[10] Het behoud van het gehele complex bleek niet mogelijk. Nadat in 2016 twee derde van de cellenbarak was afgebroken, begonnen in 2018 de renovatie en inrichting van het Nationaal Monument Oranjehotel. Op 15 januari 2018 werd Anke van der Laan aangesteld als eerste directeur van het Herinneringscentrum Oranjehotel. Voordien was zij 15 jaar hoofd tentoonstellingen en collecties van het Frans Hals Museum en De Hallen Haarlem.[11]

Na een lange periode van voorbereidingen werd het Nationaal Monument Oranjehotel op 6 september 2019 door Z.M. Koning Willem Alexander geopend. De cellenbarak is omgebouwd tot herinneringscentrum, waar de verhalen worden verteld van de mensen die hier gevangen hebben gezeten. Hun verhalen laten zien hoe kwetsbaar vrijheid is en welke keuzes mensen maken op het moment dat rechteloosheid, onderdrukking en vervolging de samenleving in hun greep hebben. Ook publiceerde historicus dr. Bas von Benda-Beckmann, in opdracht van de Stichting Oranjehotel, begin september 2019 zijn wetenschappelijke studie naar het Oranjehotel: Het Oranjehotel. Een Duitse gevangenis in Scheveningen.

Sinds 2021 is Nationaal Monument Oranjehotel opgenomen in het Museumregister Nederland.[12]

In september 2021 werden het Oranjehotel en de Waalsdorpervlakte uitgeroepen tot Rijksmonument. [13][14]

Literatuur[modifica | modifica wikitesto]

  • E.P. Weber, Het Gedenkboek van het Oranjehotel. Onze gevallen verzetshelden, celmuren spreken, gevangenen getuigen, 1947.
  • Bas von Benda-Beckmann, Het Oranjehotel. Een Duitse gevangenis in Scheveningen, Querido 2019.

Template:Appendix

Template:Coor title dms

Categorie:Voormalige gevangenis in Nederland Categorie:Plaats in de Tweede Wereldoorlog in Nederland Categorie:Bouwwerk in Scheveningen Categorie:Gemeentelijk monument in Den Haag Categorie:Tweede Wereldoorlog in Den Haag Categorie:Rijksmonument in Den Haag

L' Oranjehotel era il soprannome dei Polizeigefängnis nel centro di detenzione di Scheveningen durante la seconda guerra mondiale .

Tra il 1940 e il 1945 più di 25.000 persone furono imprigionate nell'Oranjehotel. La maggioranza era stata arrestata per resistenza, disobbedienza o espressioni di insoddisfazione nei confronti dell'occupante tedesco. Inoltre furono incarcerati ebrei , testimoni di Geova , rom e sinti e persone arrestate per reati economici, come furto e mercato nero. Molti furono condannati a pene nei campi o nelle prigioni tedesche. Più di 250 prigionieri sono stati anche condannati a morte e fucilati nella vicina Waalsdorpervlakte . Il nome Oranjehotel risale all'inizio dell'occupazione tedesca e da allora è stato utilizzato come tributo ai numerosi combattenti della resistenza lì imprigionati.

1:57 Inaugurazione della Death Cell 601 come luogo di commemorazione, nel 1946

Contenuto 1 Storia 2 Origine del nome Oranjehotel 3 1940-1945 3.1 Capo 3.2 Prigionieri 4 Dopo il 1945 5 Fondazione Oranjehotel 6 Cella 601 7 Il cancello 8 Libri dei morti e Libro della memoria 9 Commemorazione annuale 10 Centro della Memoria dell'Oranjehotel 11 Letteratura 12 Fonti 13 Riferimenti Storia Alla fine della prima guerra mondiale , nei giardini del carcere penale speciale di Scheveningen fu costruita una cella . A causa del crescente contrabbando e criminalità, c'era una carenza di celle e come soluzione temporanea è stata scelta una caserma di celle a un piano, composta da 500 celle singole. La dimensione delle celle non era all'altezza degli standard del tempo e le strutture erano limitate.

Dal 1919 al 1940, la cella della prigione di Scheveningen è stata un centro di detenzione per piccoli criminali . Dopo l'invasione tedesca del 10 maggio 1940, i prigionieri di guerra tedeschi , NSB e Reichsdeutsche, che erano stati catturati durante i combattimenti dentro e intorno alla Residenza, furono rinchiusi. Dopo la capitolazione dei Paesi Bassi, i nazisti si impadronirono della prigione.

Origine del nome Oranjehotel Il nome Oranjehotel fu utilizzato per la prima volta alla fine del 1940 e fu menzionato l'8 marzo 1941 nel quotidiano illegale De Vrije Pers e il 10 maggio 1941 a Vrij Nederland. Ben presto divenne noto tra la popolazione olandese che molti membri di gruppi di resistenza e altri oppositori fondamentali dell'occupante tedesco furono imprigionati nelle celle di Scheveningen. Oranje, nome della famiglia reale olandese , era il simbolo della resistenza contro l'occupante tedesco. A questo primo periodo risale anche il noto poema anonimo, che gira dal 1941 ed è appeso alle pareti della prigione: [1]

In questa prigione / non ci sono buchi / ma gloria olandese / maledizione!

Il nome probabilmente si riferisce anche all'Hotel d'Orange , un albergo che si trovava sul Boulevard di Scheveningen e che veniva spesso chiamato anche con il nome olandese Oranje-Hotel. L'Hotel d'Orange fu gravemente danneggiato nel periodo bellico 1940-1945 e fu demolito all'inizio degli anni '50.

1940-1945 Dopo la capitolazione dei Paesi Bassi, l'edificio principale della prigione di Scheveningen fu utilizzato dall'occupante tedesco come Deutsches Untersuchungs- und Strafgefängnis e Kriegswehrmachtgefängnis . A causa dei timori tedeschi di un possibile sbarco alleato sulla costa di Scheveningen, questi due furono trasferiti a Utrecht alla fine di giugno 1942 . Nel novembre 1940, la polizia tedesca prese la cella della prigione di Scheveningen adibita a Polizeigefängnis (carcere di polizia): "Het Oranjehotel". Era un centro di detenzione per detenuti della polizia tedesca, il Sipo-SD (Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst ).


Cella 601 nell'Oranjehotel Leader

Hans Schweiger, soprannominato 'das Plurschwein', uno dei Leiter tedeschi e guardie dell'Oranjehotel L'Oranjehotel era sotto la direzione della Sipo-SD, ma la gestione quotidiana era nelle mani di un Leiter. Questa posizione di direttore fu inizialmente occupata da ispettori di polizia tedeschi, poi da sottufficiali delle SS . De Leiter ha avuto molta influenza sulla vita quotidiana nell'Oranjehotel. Ha determinato i diritti e le restrizioni dei prigionieri. Ogni direttore ha messo la propria impronta sul regime carcerario .

Nel 1940 Harry Harder, ufficiale della Kriminalpolizei, comandante. A Harder successe nel febbraio 1941 il sottufficiale delle SS Hans Schweiger. In breve tempo Schweiger cambiò rotta e il regime si irrigidì. Allo stesso tempo, la Sipo-SD rafforzò la sua presa sull'Oranjehotel e il personale olandese fu in gran parte sostituito dalle guardie delle SS. Due mesi dopo, Hans Joch fu nominato al di sopra di Schweiger, che rimase come sottocomandante. Sotto il governo di Joch, la qualità della vita dei prigionieri migliorò. La situazione è cambiata dopo che Willy Boy ha assunto la guida dell'Oranjehotel nel giugno 1942. Il ragazzo era spesso assente, rimettendo di fatto Schweiger a capo della gestione quotidiana. Aveva una pessima reputazione. Schweiger è stato soprannominato "das Plurschwein" tra i prigionieri. Lo storico Lou de Jonglo descrisse come «un nazista del pane e per di più corrotto , un feroce antisemita e un brutale». Sotto Schweiger, ai prigionieri veniva dato nient'altro che il minimo indispensabile delle necessità di base . I prigionieri sono stati oggetto di umiliazioni , maltrattamenti e torture sotto la sua guida . [2] [3] Dopo un breve periodo presumibilmente nelle mani della Sipo-SD, tra il giugno 1944 e l'aprile 1945, Schweiger riprese l'incarico di Leiter nell'aprile 1945.

Prigionieri L'Oranjehotel ha svolto un ruolo importante nella persecuzione delle varie forme di resistenza nei Paesi Bassi occupati. Le celle della prigione di Scheveningen ospitavano persone di ogni ceto sociale: soldati, studenti, lavoratori, artisti, funzionari pubblici, politici, ecclesiastici - uomini, donne e bambini. Sono venuti da tutto il paese. La maggioranza era stata arrestata per resistenza o atti di disobbedienza civile. In particolare, fino all'inizio del 1941, i prigionieri politici avevano il sopravvento nell'Oranjehotel. Inoltre, il carcere era un punto di transito per i prigionieri che erano stati arrestati a causa della loro etnia, religione o orientamento sessuale. Nell'Oranjehotel sono stati imprigionati anche criminali economici: ladri, macellai illegali e commercianti neri che hanno violato il sistema di distribuzione.

Il primo grande gruppo di membri della resistenza ad esservi imprigionati alla fine del 1940 furono membri del Geuzengroep . Più di cento Geuzen erano contemporaneamente nell'Oranjehotel. Quindici di loro, e tre scioperanti di febbraio , furono giustiziati il ​​13 marzo 1941 sul Waalsdorpervlakte (il famoso ' Achttien Doden ' su cui Jan Campert scrisse la sua poesia). Poi il 2 aprile 1941 47 membri dello Stijkelgroep [4] e dall'inizio di giugno 1941 un numero ancora maggiore di comunisti e molti altri prigionieri politici.

Alcuni detenuti sono stati torturati durante gli interrogatori per farli parlare. I responsabili di ciò erano i Sicherheitsdienst , di cui il "dottore" Ernst Knorr era noto per le sue tecniche di vasta portata, e membri della polizia municipale dell'Aia. Diverse persone furono torturate o uccise nell'Oranjehotel, come Pieter Philippus van den Berg (comunista) il 29 agosto 1940, Sjaak Boezeman (de Geuzengroep) il 9 gennaio 1941 e Herman Holstege (comunista) il 2 settembre 1941.

In totale, più di 25.000 persone sono state detenute nell'Oranjehotel durante l'occupazione. [5] Furono arrestati dai tedeschi per vari atti di resistenza o Deutschfeindlichkeit , dall'ascolto di Radio Oranje al compimento di attacchi contro tedeschi e criminalità economica. Dopo che il loro caso fu ascoltato dai nazisti, alcuni furono rilasciati, ma molte migliaia furono condannate a lunghi soggiorni nei campi o nei penitenziari tedeschi. Più di 250 detenuti nel braccio della morte sono stati giustiziati dall'Oranjehotel sul Waalsdorpervlakte .

Dopo il 1945 Il 6 maggio 1945 furono rilasciati i primi prigionieri dell'Oranjehotel. Dopo la partenza degli ultimi prigionieri, la prigione di Scheveningen è diventata un deposito centrale per i prigionieri politici. Furono imprigionate persone che avevano collaborato con l'occupante tedesco e il regime nazista, tra cui il leader dell'NSB Anton Mussert , Meinoud Rost van Tonningen e Max Blokzijl . Anche Ernst Knorr è tornato qui, questa volta non come interrogatore ma come prigioniero. Il maggiore EP Weber era il comandante dell'ex Oranjehotel. Nel 1949 la caserma delle celle fu nuovamente utilizzata come un "normale" centro di detenzione.

Dopo la liberazione, il combattente della resistenza Eduard Veterman ha scritto la commedia Oranje Hotel , di cui sono state eseguite 150 rappresentazioni.

Fondazione Oranjehotel Il 24 giugno 1946 un certo numero di ex prigionieri, la Croce Rossa olandese e l' Istituto nazionale per la documentazione bellica fondarono il Comitato Oranjehotel. Decisero all'Oranjehotel di "farne un ricordo duraturo (...) sotto forma di monumento o luogo commemorativo e di conservare alcuni bracci della morte come una sorta di luogo di pellegrinaggio". L' Orange Hotel Monument , che hanno completato, è composto da "Death Cell 601", "het Poortje", la targa commemorativa "Erano uniti nella natura" e i "Death Books". Per gestire il Monumento Oranjehotel, fondarono il 6 maggio 1947 la Fondazione Oranjehotel, che, dopo il completamento del monumento e della cella 601, organizzò anche una commemorazione annuale. [6]Negli ultimi anni, la Fondazione si è impegnata a preservare e rinnovare l'Oranjehotel come autentico monumento. Ciò ha portato alla creazione di un Centro della memoria accessibile al pubblico, in cui le storie dei prigionieri vengono raccontate attraverso una mostra permanente. La fondazione è stata chiamata Stichting National Monument Oranjehotel dal 2021. [7] (abbreviato: NMOranjehotel Foundation).

Cella 601 Alcune celle nel corridoio centrale dell'Oranjehotel, il corridoio D, erano usate come bracci della morte. Qui, i condannati a morte hanno aspettato l'ordine di attraversare il Poortje fino al camion che li avrebbe portati al Waalsdorpervlakte. Questi prigionieri erano soggetti a un regime meno rigido. A volte veniva loro dato qualcosa da fumare, potevano ricevere la visita di un pastore o un prete e scrivere lettere d'addio. Molte di queste lettere d'addio sono state conservate e possono essere viste nel Monumento Nazionale Oranjehotel .

La cella 601 è stata conservata nel suo stato originale. Le pareti mostrano le autentiche iscrizioni dei prigionieri, che esprimono speranza, paura e desiderio di casa. C'è un letto, uno sgabello, un tavolo pieghevole, un appendiabiti, un'asse di legno e un Kübelton (dove i prigionieri dovevano fare il proprio dovere). La cella 601 costituisce il nucleo del Monumento Nazionale di Oranjehotel . Durante la commemorazione annuale, centinaia di persone depongono fiori nella cella 601.

Nel 2020, quattro studenti della TU Delft hanno scoperto iscrizioni di Daniël de Blocq van Scheltinga su un muro dell'Oranjehotel . Questi sono testi che ha inciso nel muro della cella 601 nei mesi successivi al suo arresto. Mai prima d'ora è stato scoperto un testo del dopoguerra scritto da simpatizzanti o collaboratori nazisti. [8]


Lapide commemorativa Furono uniti nella parete esterna del Monumento Nazionale Oranjehotel (scultore: Albert Termote ) La Porta

Cancello e targa al Van Alkemadelaan Sul Van Alkemadelaan, accanto a un grande cancello, c'è un piccolo cancello nel muro esterno. I condannati a morte furono condotti fuori da questo piccolo cancello per essere giustiziati sul Waalsdorpervlakte.

Nel 1949 accanto alla porta fu posta una targa in memoria di tutti coloro che furono qui deportati nel Waalsdorpervlakte. Il testo sulla targa è dell'ex prigioniero, professore e autore Nico Donkersloot (pseudonimo: Antonie Donker) e recita:

1940 - 1945 RICORDA LA LORO ULTIMA PASSEGGIATA ATTRAVERSO QUESTO CANCELLO BASSO, LA LORO VITE DATA PER LIBERTÀ E GIUSTIZIA. CONTINUA LA LORO LOTTA.


Uno dei quattro Libri dei Morti conservati negli Archivi Nazionali

Libri dei morti e Libro della memoria I Death Books sono quattro volumi con foto e biografie di 734 combattenti della resistenza morti durante o dopo il loro soggiorno all'Oranjehotel. I Death Books furono compilati poco dopo la guerra sulla base delle informazioni che potevano essere raccolte all'epoca sugli ex prigionieri dell'Oranjehotel. I documenti sono tutt'altro che completi, ma i libri sono un impressionante monumento ai caduti. Sono stati depositati presso l'Archivio Nazionale e sono consultabili digitalmente. [9] Da settembre 2019 uno dei Libri dei Morti è esposto nell'esposizione permanente del Monumento Nazionale Oranjehotel. Durante la commemorazione annuale, i libri sono collocati nella cella 601.

Oltre ai Death Books, il maggiore EP Weber ha compilato il Memorial Book dell'Oranjehotel poco dopo la guerra . Questo in omaggio a tutti gli uomini e le donne che erano stati imprigionati nell'Oranjehotel. Nel Memorial Book, Weber ha registrato un gran numero di iscrizioni che ha incontrato sulle pareti delle celle. Ha anche invitato gli ex prigionieri a scrivere le loro esperienze e le risposte alla sua chiamata hanno costituito la base del Memorial Book. C'è anche un elenco dei nomi dei prigionieri alla fine del libro. Tuttavia, questo elenco è tutt'altro che completo. Non sono disponibili elenchi dettagliati dei prigionieri dell'Oranjehotel. Poco prima della fine della guerra, gli archivi della prigione furono in gran parte distrutti dai tedeschi.

Commemorazione annuale

Fino al 2016 la Commemorazione dell'Orange Hotel si è svolta nell'ex spazio della chiesa, ora adibito a palazzetto dello sport . Dal 1946 la commemorazione annuale si tiene l'ultimo sabato di settembre o il primo sabato di ottobre. Durante la commemorazione, viene pronunciato un discorso commemorativo da un importante olandese e viene reso omaggio ai prigionieri dell'Oranjehotel durante una tranquilla passeggiata lungo la cella 601. Alla commemorazione partecipano circa 400 persone ogni anno, compresi i rappresentanti degli Stati Generali. , il governo, la città dell'Aia, la provincia dell'Olanda Meridionale e molte organizzazioni di ex prigionieri.

Centro della Memoria Oranjehotel Dal 2009 le celle di Scheveningen, l'ex Oranjehotel, non sono più in uso per la detenzione. Data l'importanza storica della caserma della cella, la Fondazione Oranjehotel ha pianificato di preservare la cella 601 e di aprirla al pubblico. In collaborazione con l'Agenzia per gli edifici del governo e il Ministero della sicurezza e della giustizia, è stato realizzato un progetto per un centro commemorativo, la cui realizzazione è stata firmata nel 2016. [10]La conservazione dell'intero complesso si è rivelata impossibile. Dopo che due terzi delle baracche delle celle erano state demolite nel 2016, nel 2018 sono iniziati i lavori di ristrutturazione e arredamento del Monumento Nazionale Oranjehotel. Il 15 gennaio 2018, Anke van der Laan è stato nominato primo direttore dell'Oranjehotel Remembrance Center. In precedenza è stata per 15 anni a capo delle mostre e delle collezioni del Museo Frans Hals e di De Hallen Haarlem . [11]

Dopo un lungo periodo di preparativi, il 6 settembre 2019 il Monumento Nazionale Oranjehotel è stato inaugurato da Sua Maestà il Re Willem Alexander. La caserma della cella è stata trasformata in un centro commemorativo, dove vengono raccontate le storie delle persone che furono qui imprigionate. Le loro storie mostrano quanto sia vulnerabile la libertà e quali scelte le persone fanno quando l'illegalità, l'oppressione e la persecuzione hanno il loro controllo sulla società. Anche lo storico Dr. Bas von Benda-Beckmann, incaricato dalla Fondazione Oranjehotel, ha pubblicato il suo studio scientifico sull'Oranjehotel all'inizio di settembre 2019: Het Oranjehotel. Una prigione tedesca a Scheveningen.

Dal 2021, l'Oranjehotel National Monument è stato incluso nel registro dei musei dei Paesi Bassi . [12]

Nel settembre 2021, l'Oranjehotel e il Waalsdorpervlakte sono stati dichiarati monumento nazionale . [13] [14]

  1. ^ Template:Citeer boek
  2. ^ Lou de Jong: Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog; Deel 8 - Gevangenen en gedeporteerden (1e band), pagina 261-265
  3. ^ Dr. Bas von Benda-Beckmann: De vele gezichten van het Oranjehotel, herdenkingsrede 6 oktober 2018
  4. ^ Template:Citeer boek
  5. ^ G.G.J. Boink, A.W.E. Daniëls: Doodenboeken 1940-1945 (permalink), Nationaal Archief, nummer toegang 2.19.136, Den Haag 2003
  6. ^ Pottkamp, R.C.C., NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies: Gevangenissen en Kampen - deelcollectie gevangenissen in Nederland, 2008
  7. ^ Oranjehotel.org: Statuten, aktedatum 3 mei 2021
  8. ^ Template:Citeer web
  9. ^ Oranjehotel in het Nationaal Archief
  10. ^ Herinneringscentrum rond ‘Oranjehotel’ in Scheveningse gevangenis | Nieuwsbericht | Rijksvastgoedbedrijf
  11. ^ Stichting Oranjehotel: Nieuwsbrief 2018, nr. 1
  12. ^ Stichting NMOranjehotel: Nationaal Monument Oranjehotel opgenomen in het Nederlands museumregister, 29 april 2021 (website bezocht: 2021-05-30)
  13. ^ https://nos.nl/artikel/2396424-waalsdorpervlakte-en-oranjehotel-vanaf-vandaag-rijksmonumentWaalsdorpervlakte en Oranjehotel vanaf vandaag Rijksmonument]
  14. ^ https://www.omroepwest.nl/nieuws/4446349/waalsdorpervlakte-en-oranjehotel-worden-rijksmonument-belangrijk-voor-toekomst-van-het-herdenken Waalsdorpervlakte en Oranjehotel worden Rijksmonument: 'Belangrijk voor toekomst van het herdenken']