Prose e poesie bellunesi 2009/L atrezo

Da Wikisource.
Antonio Alberti Cuciarin

L atrezo. ../15 ../17 IncludiIntestazione 28 febbraio 2016 50% Da definire

15 17

ANTONIO ALBERTI CUCIARIN (1946)

L atrezo.

L ea ajitazion ‘sà el di ignante, i ome scomenzaa a ‘sì a tirà fora ra conca da sote gorna, i ‘sia inze stalon a tirà ‘sò ra ciadenes dal pico, dà ra ultima passada de cuode ai cortiei, paricià i ciadis e duto chel che l ea de bisoin: del indoman se copaa el porzel del Cuciarin, e duta ra vijinanza r aea da esse pronta (e inalora r ea senpre pronta) a dà na man, parceche i vorea esse almanco de cuatro.

El cuci l ea oramai de cuaji un cuintal, suposò nonanta chile e l ea propio da maza. Por bestia, egnia da pensà, a se recordà canche d ousciuda i ea ‘sude fin fora a Pezié, da Gusto Pàrtel, a se toi el porzeluco che l ea poco pi gran d un jato e i l aea portà fin su in Col, inze na zesta come un nesc, betù inze schedino, e alolo l aea tacà a magnà fora de nouzo.

L ea deentà, come ogni an e come dute, el sleco de nosoutre pize, e canche aaon algo da magnà, direte si ghin dajea anche a el. Pan vecio, laadures e paaron l ea chel che i bastaa par egni su bel gras inze l ‘siro de alcuante mesc, e par i ultime de noenbre l ea pronto. Chi che no i podea se cronpà el porzeluco, el Partel ghin dajea un da arleà e meso l ea sò. Se usaa coscita. Sote ciasa dei ‘Sepeles, propio cuaji daante ra stala, l ea senpre un scento de breoi a stajonà: chera l ea ra nostra tribuna da agnoche podaon vede duto, e mangare inparà anche algo; un di o l outro arae podù tocià a nos fei chel laoro. L é ruà chera bonora; inze cujina, sul sporer l é pegnates de aga a boe, e i ome i mena fora de schedizo el porzel, che ‘sà l à snasà che l é algo de stragno, e l é duto ajità; i lo tien fermo, e un i dà ‘sò pa ra testa col mai de dreto par el matoni (guai a falà e i dà de strisc, no sarae el prin che scanpa via come un chetìn), e alolo i tol el sango (che l vien betù da na parte par ra fartaies), alolo dapò i lo bete inze ra conca con ben da aga che sbroa, el calfon via par sora e con alcuanta tirades de ciadena da na banda e da r outra, el vien fora duto bel sperà.(*)1

I lo tira su a pendoron, tacà par ra zates dadrio, de modo da pode l scuartà: i budiei inze un ciadìn, ra coradeles da r outra, e ra vescìa? ohh… chera ra và direta (voita) ai pize che speta, là sul scento de breoi, par ra jonfà con na ciana come un balon. Un ‘sogo noo, che par un de lore el dura poco. Defato, eco che chi ome i taca ra comedia: Bepe, asto tu l atrezo?

No, l aee dà a Jijo.

El l à Ricardo, l é el che l à dorà par ultimo.

T as rajon, ma l ei iusto inprestà loutradì al Pioan che l aea de bisoin. Pizo, tu che te sos el pi svelto, t as da fei un laoro de inportanza; t araes da ‘sì ‘sò in calonega a dì che i te daghe l atrezo, el curarees che i ea stà inprestà, che su in Col i à de bisoin, par el porzel.

Se po crede, pien de anbizion parceche i aea zernù propio el, inalora l ea un onor fei algo canche chi pi vece i ordenaa, l ea moesc de coren come un sbiro, ‘sò par i troes, l aea scaazà par i prade, e inze un vede no vede l ea ruà in calonega, l aea incontrà Zelestina, ra secretaria del Pioan, e con tanta surizion i aea damandà del atrezo, el curarees che l ea stà inprestà parceche su in Col i lo doraa par el porzel, che ‘sà l ea stà tacà sù e i aea nafre de prescia.

Oiuto pizo, me despiaje, son intrigada e no sei cemodo t el di, ma supono che i t ebe tolesc in ‘siro. No ni é un atrezo come el curarees. Se po te consolà, te digo che no te sos el prin, e fosc gnanche l ultimo, che con chesto scherzo i manda a zurlonà calchedun. Te sos stà un varente a obedi zenza tanta damandes, e de seguro t as inparà algo, anche se ades te te sentes duto aveli.

Torna a ciasa zenza paura, e se i tò amighe i te mena par el nas, no stà a i abadà, te vedaras che i se stufarà alolo. Tol su alcuanta carameles da chel zestel là sun toura, coscita te pos i fei gorosà. (Zelestina r aea senpre na soluzion e na bona parola par dute, grei o pize che fosse.)

Martufo pichemai, panpian el sin ea tornà su in Col, e mai ra strada, che ‘sà r ea longa, i aea someà coscita erta e da fadia. Co l ea stà pede ciasa l aea ‘sirà par dadrio e, par no se fei vede, l ea soutà inze par ra funestra de comedo, e par un pei de dis no se l aea pi vedù in ‘siro. Dapò, come duta ra robes, panpian i so amighe i s aea desmenteà e solo in ciou de tanto, un o l outro de chi ome i menzonaa el curarees, ma oramai r ea passada e no i fajea pi cajo.

Ruarà anche par el, chel di che l dijarà: Tu, pizo, che te sos el pi svelto…. Un jelato da zincuanta a ci che induina ci che l ea chel pizo!

(*)

(Anpezo)

  1. Ra conca l ea na sorte de vasca de len, ghin ea does o tré par duta ra vila, agnoche se betea el porzel da sperà; se scaraa sora el calfon (raja par sperà) e se sdraaa r aga ciouda inze ra conca, dapò se tiraa un pei de ciadenes inaante e indrio, che es tiraa via ra sedes. A prespoco.