Re supremi d'Irlanda

Da Wikipedia, l'enciclopedia libera.
(Reindirizzamento da Sovrano supremo d'Irlanda)
Vai alla navigazione Vai alla ricerca

I re supremi d'Irlanda (in irlandese Ard-Ríthe na hÉireann) sono una costruzione storica con cui si tentò di proiettare in un passato orale lontano un'entità sociale che divenne realtà solo nel IX secolo d.C. La tradizionale lista dei re supremi irlandesi è un mix di realtà, leggende e tradizioni orali: tutto ciò che precede il V secolo è generalmente considerato tradizione celtica mentre sembra non esistere alcuna traccia dei titoli dati ai singoli personaggi prima del IX secolo. Con le invasioni di vichinghi e normanni la tradizione gaelica subì forti influenze a tal punto che per arrivare al trono non si guardava se l'alleato era un mercenario.

I re successivi vennero visti come sovrani irlandesi con opposizione, riferendosi in questo modo all'instabilità del potere regale di Tara dalla morte di Mael Sechnaill II nel 1022, l'ultimo re degli Uí Néill, che era stato riportato sul trono dopo la morte di Brian Boru nel 1014, che si era impossessato del trono nel 1002. L'esempio di Brian fu seguito da numerose famiglie nel secolo successivo al 1022, una pratica a cui fu effettivamente posto fine dalla quasi-conquista normanna dell'Irlanda nel 1171.

Re nel Baile Chuind[modifica | modifica wikitesto]

Nel Baile Chuinn Cétchathaigh (La frenesia di Conn delle Cento battaglie), databile attorno al 700, è contenuta una lista dei re di Tara un po' diversa da quella degli Annali dei quattro maestri di un millennio dopo. Si è pensato che gli ultimi quattro sovrani menzionati siano inventati, datando la lista al tempo del re supremo Fínsnechta Fledach. Un certo numero di sovrani non è identificato, mentre altri sono apparentemente collocati fuori posto.

Nome Identità presunta Note
Non nominato Conn Cétchathach La lista dà il resoconto della visione dei re avuta da Conn
Art Art mac Cuinn  
Mac Con moccu Lugde Loígde Lugaid mac Con  
Corbmac Cormac mac Airt  
Corpre Cairbre Lifechair  
Fiechri    
Dáire Drechlethan    
Fécho    
Muiredach Tirech Muiredach Tírech  
Crimthand Crimthann mac Fidaig  
Níell Niall Noigíallach  
Loígaire Lóegaire mac Néill  
Corpri Coirpre mac Néill morto attorno al 463
Ailill Ailill Molt morto attorno al 482
Lugid Lughaid mac Loeguire morto attorno al 507
Mac Ercéni Muirchertach mac Ercae morto attorno al 536
Óengarb Túathal Máelgarb morto attorno al 544
Aíd forse Áed mac Ainmuirech morto attorno al 598 e apparentemente fuori posto
Aíd Olláin forse Aedh Uairidhnach (Áed Allán mac Domnaill) morto nel 612 e apparentemente fuori posto
Diermait Diarmait mac Cerbaill morto attorno al 565
Feáchno Fiachnae mac Báetáin o forse Fiachnae mac Feradaig, padre di Suibne Menn Fiachnae mac Báetáin morto attorno al 626
Suibne Suibne Menn morto attorno al 628
Domnall Domnall mac Áedo morto attorno al 642
Blathmac e Diarmaid (nipote del primo) Blathmac mac Áedo Sláine e Diarmait mac Áedo Sláine entrambi morti attorno al 665
Snechta Fína Fínsnechta Fledach morto attorno al 695, la lista fu compilata nel corso del suo regno; quattro sovrani inventati seguono Finsnechta

Liste sintetiche[modifica | modifica wikitesto]

Sovrani supremi d'Irlanda, 1934 a.C.-1186 d.C. AFM FFE
AFM: cronologia dagli Annali dei Quattro Maestri. FFE: cronologia basata sulle lunghezze dei regni date dal Forus Feasa ar Erinn di Seathrún Céitinn. Entrambi furono compilati attorno al 1634 più o meno usando le stesse fonti. La cronologia di Cétinn è considerevolmente più corta di quella degli Annali.
Fir Bolg Sovrani supremi 1934-1897 a.C. 1514-1477 a.C.
Sláine 1934-1933 a.C. 1514 -1513 a.C.
Rudraige 1933-1931 a.C. 1513-1511 a.C.
Gann and Genann 1931-1927 a.C. 1511-1507 a.C.
Sengann 1927-1922 a.C. 1507-1502 a.C.
Fiacha Cennfinnán 1922-1917 a.C. 1502-1497 a.C.
Rinnal 1917-1911 a.C. 1497-1491 a.C.
Fodbgen 1911-1907 a.C. 1491-1487 a.C.
Eochaid mac Eirc 1907-1897 a.C. 1487-1477 a.C.
Túatha Dé Danann Sovrani supremi 1897-1700 a.C. 1477-1287 a.C.
Molti se non tutti questi sovrani sono, in origine, antichi dèi irlandesi
Bres 1897-1890 a.C. 1477-1470 a.C.
Nuada 1890-1870 a.C. 1470-1447 a.C.
Lugh 1870-1830 a.C. 1447-1407 a.C.
Eochaid Ollathair 1830-1750 a.C. 1407-1337 a.C.
Delbáeth 1750-1740 a.C. 1337-1327 a.C.
Fiacha 1740-1730 a.C. 1327-1317 a.C.
Mac Cuill, Mac Cecht e Mac Gréine 1730-1700 a.C. 1317-1287 a.C.
Sovrani supremi milesi 1700 a.C.-76 d.C. 1287 a.C. - 80 d.C.
Éber Finn ed Eremon 1700 a.C. 1287-1286 a.C.
Eremon 1700-1684 a.C. 1286-1272 a.C.
Muimne, Luigne e Laigne 1684-1681 a.C. 1272-1269 a.C.
Ér, Orba, Ferón e Fergna 1681 a.C. 1269 a.C.
Íriel Fáid 1681-1671 a.C. 1269-1259 a.C.
Ethriel 1671-1651 a.C. 1259-1239 a.C.
Conmáel 1651-1621 a.C. 1239-1209 a.C.
Tigernmas 1621-1544 a.C. 1209-1159 a.C.
  interregno 1544-1537 a.C.  
Eochaid Étgudach 1537-1533 a.C. 1159 -1155 a.C.
Cermna Finn e Sobairce 1533-1493 a.C. 1155-1115 a.C.
Eochaid Faebar Glas 1493-1473 a.C. 1115-1095 a.C.
Fiacha Labhrainne 1473-1449 a.C. 1095-1071 a.C.
Eochaid Mumho 1449-1428 a.C. 1071-1050 a.C.
Aengus Olmucada 1428-1410 a.C. 1050-1032 a.C.
Enna Airgtheach 1410-1383 a.C. 1032-1005 a.C.
Roitheachtaigh I 1383-1358 a.C. 1005-980 a.C.
Sedna I 1358-1353 a.C. 980-975 a.C.
Fiacha Finscothach 1353-1333 a.C. 975-955 a.C.
Muineamhón 1333-1328 a.C. 955-950 a.C.
Faildeargdoid 1328-1318 a.C. 950-943 a.C.
Ollamh Fodhla 1318-1278 a.C. 943-913 a.C.
Fínnachta 1278-1258 a.C. 913-895 a.C.
Slánoll 1257-1241 a.C. 895-880 a.C.
Gedhe Ollghothach 1241-1231 a.C. 880-863 a.C.
Fíachu Findoilches 1231-1209 a.C. 863-833 a.C.
Berngal 1209-1197 a.C. 833-831 a.C.
Ailill mac Slánuill 1197-1181 a.C. 831-815 a.C.
Sírna 1181-1031 a.C. 814 a.C.-794 a.C.
Rothechtaid II 1031-1024 a.C. 794-787 a.C.
Elim Olfínechta 1024-1023 a.C. 787-786 a.C.
Gíallchad 1023-1014 a.C. 786-777 a.C.
Art Imleach 1014-1002 a.C. 777-755 a.C.
Nuadat Finnfail 1002-962 a.C. 755-735 a.C.
Breisrigh 962-953 a.C. 735-726 a.C.
Eochaid Apthach 953-952 a.C. 726-725 a.C.
Fionn mac Brátha 952-930 a.C. 725-705 a.C.
Sedna II 930-910 a.C. 705-685 a.C.
Siomón Brecc 910-904 a.C. 685-679 a.C.
Dui Finn 904-894 a.C. 679-674 a.C.
Muiredach Bolgrach 894-893 a.C. 674-670 a.C.
Énna Derg 893-881 a.C. 670-658 a.C.
Lugaid Iardonn 881-872 a.C. 658-649 a.C.
Sirlám 872-856 a.C. 649-633 a.C.
Eochaid Uaircheas 856-844 a.C. 633-621 a.C.
Eochaid Fiadmuine e Conaing Begeaglach 844-839 a.C. 621-616 a.C.
Lugaid Lámdearg 839-832 a.C. 616-609 a.C.
Conaing Begeaglach (rimesso sul trono) 832-812 a.C. 609-599 a.C.
Art mac Lugdach 812-806 a.C. 599-593 a.C.
Fiacha Tolgrach 806-796 a.C. 593-586 a.C.
Ailill Finn 796-785 a.C. 586-577 a.C.
Eochaid mac Ailella 785-778 a.C. 577-570 a.C.
Airgetmar 778-748 a.C. 570-547 a.C.
Dui Ladrach 748-738 a.C. 547-537 a.C.
Lugaid Laigde 738-731 a.C. 537-530 a.C.
Áed Ruad 731-724 a.C. 530-509 a.C.
Díthorba 724-717 a.C. 509-488 a.C.
Cimbáeth 717-710 a.C. 488-468 a.C.
Áed Ruad (2º tempo) 710-703 a.C.  
Díthorba (2º tempo) 703-696 a.C.  
Cimbáeth (2º tempo) 696-689 a.C.  
Áed Ruad (3º tempo) 689-682 a.C.  
Díthorba (3º tempo) 682-675 a.C.  
Cimbáeth (3º tempo) 675-668 a.C.  
Cimbáeth e regina Macha 668-661 a.C.  
Regina Macha 661-654 a.C. 468-461 a.C.
Rechtaid Rígderg 654-634 a.C. 461-441 a.C.
Úgaine Mor 634-594 a.C. 441-411 a.C.
Badbchaid 594 a.C. 411 a.C.
Lóegaire Lorc 594-592 a.C. 411-409 a.C.
Cobthach Cóel Breg 592-542 a.C. 409-379 a.C.
Labraid Loingsech 542-523 a.C. 379-369 a.C.
Meilge Molbthach 523-506 a.C. 369-362 a.C.
Mog Corb 506-499 a.C. 362-355 a.C.
Aengus Ollamh 499-481 a.C. 355-337 a.C.
Irereo 481-474 a.C. 337-330 a.C.
Fer Corb 474-463 a.C. 330-319 a.C.
Connla Cáem 463-443 a.C. 319-315 a.C.
Ailill Caisfhiaclach 443-418 a.C. 315-290 a.C.
Adamair 418-414 a.C. 290-285 a.C.
Eochaid Ailtleathan 414-396 a.C. 285-274 a.C.
Fergus Fortamail 396-385 a.C. 274-262 a.C.
Aengus Tuirmech Temrach 385-326 a.C. 262-232 a.C.
Conall Collamrach 326-320 a.C. 232-226 a.C.
Nia Segamain 320-313 a.C. 226-219 a.C.
Enna Aignech 313-293 a.C. 219-191 a.C.
Crimthann Coscrach 293-289 a.C. 191-184 a.C.
Rudraige (3) 289-219 a.C. 184-154 a.C.
Innatmar 219-210 a.C. 154-151 a.C.
Breasal Boidhiobhadh 210-199 a.C. 151-140 a.C.
Lugaid Luaigne 199-184 a.C. 140-135 a.C.
Congal Clairinech 184-169 a.C. 135-120 a.C.
Duach Dallta Dedad 169-159 a.C. 120-110 a.C.
Fachtna Fáthach 159-143 a.C. 110-94 a.C.
Eochaid Feidlech
(padre della regina Medb)
143-131 a.C. 94-82 a.C.
Eochaid Airem 131-116 a.C. 82-70 a.C.
Ederscel 116-111 a.C. 70-64 a.C.
Nuada Necht 111-110 a.C. 64-63 a.C.
Conaire Mor 110-40 a.C. 63-33 a.C.
  interregno 40-33 a.C.  
Lugaid Riab nDerg 33-9 a.C. 33-13 a.C.
Conchobar Abradruad 9-8 a.C. 13-12 a.C.
Crimthann Nia Náir 8 a.C. - 9 d.C. 12 a.C. - 5 d.C.
  Cairbre Cinnchait 9-14 d.C.  
Feradach Finnfechtnach 14-36 5-25
Fiatach Finn 36-39 25-28
Fiacha Finnfolaidh 39-56 28-55
    Cairbre Cinnchait 55-60
Éllim 56-76 60-80
Sovrani supremi 76-458 80-448
Tuathal Teachtmhar 76-106 80-100
Mal 106-110 100-104
Fedlimid Rechtmar 110-119 104-113
Cathair Mor 119-122 113-116
Conn Cétchathach 122-157 116-136
Conaire 157-165 136-143
Art mac Cuinn 165-195 143-173
Lugaid mac Con 195-225 173-203
Fergus Dubdétach 225-226 203-204
Cormac mac Airt 226-266 204-244
Eochaid Gonnat 266-267 244-245
Cairbre Lifechair 267-284 245-272
Fothad Cairpthech ed Fothad Airgthech 284-285 272-273
Fiacha Sraibhtine 285-322 273-306
Tre Collas 322-326 306-310
Muiredach Tirech 326-356 310-343
Cáelbad 356-357 343-344
Eochaid Mugmedon 357-365 344-351
Crimthann mac Fidaig 365-376 351-368
Niall Noigiallach 376-405 368-395 (è probabile che le date tradizionali siano troppo anticipate)
Dathí 405-428 395-418 (potrebbe non aver regnato a Tara)
Lóegaire mac Néill 428-458 418-448
Sovrani supremi d'Irlanda 459-833
Ailill Molt 459-478
Lughaid mac Loeguire 479-503
Muircheartach mac Ercae 504-527
Túathal Máelgarb 528-538
Diarmait mac Cerbaill 539-558
Domhnall e Fearghus 559-561
Eochaid e Baedan 562-563
Ainmire mac Sétnai 564-566
Báetan mac Ninneda 567
Áed mac Ainmuirech 568-594
Áed Sláine e Colmán Rímid 595-600
Aedh Uairidhnach 601-607
Máel Coba mac Áedo 608-615
Suibne Menn 616-623
Domnall mac Áedo 624-639
Cellach e Conall Cáel 640-656
Diarmaid e Blathmac 657-664
Seachnasach 665-669
Ceannfaeladh 670-673
Fínsnechta Fledach 674-693
Loingsech mac Óengusso 694-701
Congal Cennmagair 702-708
Fergal mac Máele Dúin 709-718
Fógartach 719
Cináed mac Írgalaig 720-722
Flaithbertach mac Loingsig 723-729
Áed Allán 730-738
Domnall Midi 739-758
Niall Frossach 759-765
Donnchad Midi mac Domnaill 766-792
Áed Oirdnide mac Néill 793-817
Conchobar mac Donnchada 819-833
Sovrani d'Irlanda 833/836-1541
Niall Caille mac Áeda 833-846 (secondo www.thepeerage.com)
o Feidlimid mac Cremthanin (secondo gli Annali di Inisfallen)
833-846
836-841
Máel Sechnaill mac Maíl Ruanaid 846-860
Aed Finliath 861-876
Flann Sinna 877-914
Niall Glúndub 915-917
Donnchad Donn 918-942
Congalach Cnogba 943-954
Domnall ua Néill 955-978
Máel Sechnaill mac Domnaill 979-1002
Brian Bóruma mac Cennétig 1002-1014
Máel Sechnaill mac Domnaill (rimesso sul trono) 1014-1022
Corcran Claireach e Conn Ó Lochlain 1022-1024
Donnchad mac Briain 1024-1064 (con opposizione)
Toirdhealbhach Ua Briain 1055-1086 (con opposizione)
Domhnall MacLochlainn 1083-1121 (con opposizione)
Muircheartach Ua Briain 1101-1119 (con opposizione)
Toirdhealbhach Ua Conchobhair 1119-1156
Muirchertach MacLochlainn 1156-1166
Ruaidri mac Tairrdelbach Ua Conchobair 1166-1186
Interregno 1186-1258
Brian Ua Neill 1258-1260
Interregno 1260-1315
Edubard a Briuis 1315-1318
Interregno 1318-1541

Collegamenti esterni[modifica | modifica wikitesto]